ΟΤΑΝ Η ΕΛΛΑΔΑ ΕΞΕΔΙΔΕ ΓΡΟΣΙΑ
Δέκα μήνες μετά την επανάσταση του 1821, οι Έλληνες έχουν απελευθερώσει σημαντικά εδάφη, αλλά, μοιραία, η νεοαποκτηθείσα ελευθερία δημιουργεί την ανάγκη της διοίκησης. Οι πιέσεις για την δημιουργία πρωτόλειων κρατικών δομών είναι ασφυκτικές, με προεξάρχουσα την διαχείριση της εμβρυικής οικονομίας των απελεύθερων περιοχών. Τον Δεκέμβριο λοιπόν του 1821, μετά την προσχώρηση των φαναριωτών Αλέξανδρου Μαυροκορδάτου και Θεόδωρου Νέγρη, αλλά και την ανάληψη της αρχιστρατηγίας από τον πρίγκιπα Δημήτριο Υψηλάντη, συγκαλείται η Α’ Εθνική Συνέλευση, στην Επίδαυρο. Εκεί, την 1η Ιανουαρίου 1822, θεσμοθετείται η Προσωρινή Διοίκησις της Ελλάδος, η οποία, μετά την δημιουργία των πρώτων κρατικών δομών, προχωρεί στην έκδοση των πρώτων χάρτινων ομολογιών. Η αξία τους προσδιορίζεται σε, τι άλλο, σε γρόσια! Αυτό είναι το όνομα που ήξεραν όλοι, αυτό είναι το μεταλλικό νόμισμα που όλοι χρησιμοποιούσαν, άρα και τα κρατικά χαρτιά, δεν μπορούσαν παρά να εκφράζονται σε γρόσια.
Ως ασημένιο νόμισμα, το γρόσι ήταν το οθωμανικό kurus ή gurus, που εμφανίστηκε στα τέλη 17ου αιώνα. Ουσιαστικά η κοπή του σηματοδοτεί μια προσπάθεια νομισματικής, και κατ’ επέκταση οικονομικής, μεταρρύθμισης κατά τα ευρωπαϊκά πρότυπα, προσπάθεια την οποία αποκαλύπτει και το όνομα του νέου νομίσματος: Κατευθείαν δάνειο από τις ευρωπαϊκές γλώσσες - οι ονομασίες αυτές μάλλον έλκουν την καταγωγή τους από την ιταλικό denarii grossi, ενώ τα πρώτα τουρκικά γρόσια ήταν ξαναχτυπημένα ολλανδικά leeuwendaler (τάλιρα που απεικόνιζαν λιοντάρι) και που οι Τούρκοι ονόμαζαν arslani-gürüş (ασλάνια, arslani = λιοντάρι). Η συνεχώς μειούμενη από το 1700 και μετά περιεκτικότητα του kurus σε καθαρό ασήμι - το 1700 περιείχε 16 γραμμάρια αργύρου και το 1821 μόλις 2,6 γραμμάρια - δείχνει την τότε κατάρρευση της οθωμανικής οικονομίας.
Ωστόσο, η παρουσία της λέξης γρόσιν στην ελληνική γλώσσα, με τη σημασία του αργυρού νομίσματος, είναι κατά πολύ παλαιότερη, όπως μαρτυρεί και το απόσπασμα από το έργο του Κύπριου χρονικογράφου του 15ου αιώνα Λεόντιου Μαχαιρά (Εξήγησις της γλυκείας χώρας Κύπρου): το γρόσιν το αργυρόν έξαζεν καρτζά! Άρα έχουμε από την μια μεριά χρήση στην ελληνική γλώσσα της λέξης γρόσιν, με τη σημασία του μεγάλου αργυρού νομίσματος, ήδη από τον 15ο αιώνα, ενώ η χρήση του kurus ή gurus με την ίδια σημασία αρχίζει από τα τέλη του 17ου αιώνα.
Η διάθεση αυτών των πρωτόλειων ελληνικών χαρτονομισμάτων γίνεται ως εξής: Κάθε ενδιαφερόμενος παρουσιάζεται στη Διοίκηση και δηλώνει την επιθυμία του να αγοράσει ομολογίες, καταβάλλοντας μετρητοίς μεταλλικά νομίσματα. Αυτά ήταν ποικίλης προέλευσης - οθωμανικά, ολλανδικά, γαλλικά, αιγυπτιακά κ.λπ. - των οποίων η ισοτιμία με το γρόσι είχε καθοριστεί με απόφαση του Εκτελεστικού στις 16 Μαρτίου 1822.
Η διάθεση αυτών των ομολογιών, και η πρώτη προσπάθεια δημιουργίας μιας κατ’ όνομα έστω χρηματικής οικονομίας, δεν απέδωσε τα αναμενόμενα. Το 1828, ο κυβερνήτης της Ελλάδας Ιωάννης Καποδίστριας θα εισάγει τη χρήση ενός νέου βραχύβιου νομίσματος, του φοίνικα, τόσο σε χαρτονομίσματα όσο και σε κέρματα, το οποίο το 1833 θα αντικατασταθεί από την αρχαιοπρεπέστερη και ενδοξότερη δραχμή.